تولد و تبلور نهضت علمی اهل بیت (ع) در دوران امام سجاد (ع) شکل گرفت

حجت‌الاسلام ارزانی با اشاره به اقدامات امام سجاد (ع) در راستای روشنگری در جامعه اسلامی آن زمان و تاثیر این فعالیت‌ها در ادوار پیش رو امت اسلام اظهار کرد: تولد و تبلور نهضت علمی اهل بیت (ع) در دوران امام سجاد (ع) شکل گرفت.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، به میزبانی کانون فرهنگی و هنری انصارالحجه (عج) بخش شمیل و در ادامه سلسله نشست‌های بزرگداشت مقام شامخ امام سجاد (ع) عصر یکشنبه ۷ شهریور حجت‌الاسلام و المسلمین «حبیب‌رضا ارزانی» رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور در بستر فضای مجازی به سخنرانی پرداخت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حجت‌الاسلام و المسلمین ارزانی با اشاره به فضای شکل گرفته در دوران زندگی و امامت امام سجاد (ع) اظهار کرد: در سال ۶۱ هجری قمری زمانی که امام حسین (ع) به شهادت می‌رسد، دوران امامت فرزندش حضرت زین‌العابدین (ع) آغاز می‌شود؛ در دوره‌ای که کار مردم به جایی رسیده است که در مقابل فرزند رسول خدا صف‌آرایی کرده و آن حضرت را به شهادت رسانده و مسرور هستند.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور ادامه داد: بعد از واقعه کربلا مدتی گذشت تا افراد به خود آمدند و توبه کردند. این اتفاقات و جریانی که در کربلا اتفاق افتاد حاکی از آن بود که همه یک‌نوا شدند که در مقابل خاندان عصمت و طهارت بایستند و آن فاجعه رقم خورد. وقتی امام حسین (ع) سه مرتبه در کربلا خود را معرفی کرده و فرمودند: آیا می‌دانید جد من رسول خدا بوده است؟ آیا می‌دانید پدرم علی (ع) بوده است و مادرم فاطمه (س) بنت رسول خدا؟ که هربار پاسخ دادند: به فرض بدانیم ما اینجا برای قتل تو آمده‌ایم!

حجت‌الاسلام و المسلمین ارزانی گفت: بنابراین در واقعه کربلا نَه چند نفرو نَه یک لشگر که لشگر‌ها مقابل آن حضرت و خانواده‌اش صف‌آرایی کردند و امام سجاد (ع) در چنین فضایی به امامت می‌رسد و با جامعه‌ای رو به روست که در آن خفقان موج می‌زند، مردم دیده اند که فرزند رسول خدا چه طور ذبح شد و چگونه با خانواده‌اش رفتار کردند، لذا جرات نفس کشیدن در چنین حکومت استبدادی را ندارند.

وی افزود: ترسیم فضا و شرایط زندگی امام سجاد (ع) به تبیین مدلی که حضرت برای بیان معارف الهی استفاده کرد کمک می‌کند. امام چهارم بعد از شهادت پدر بزرگوارش و خانواده بنی‌هاشم ۱۸ نفر به امامت رسیده و قرار است که دین را تبیین کند. این بحث بسیار مهمی است که امام سجاد (ع) یک لحظه از تبلیغ دین فروگذاری نکردند. همه ائمه هدی چنین بودند، اما بنابر شرایط و اقتضائات هر دوره مدلی که استفاده می‌کردند تفاوت داشت، اما بررسی و توجه به روندی که اهل بیت (ع) پیش گرفتند نشان می‌دهد که مبارزه با طاغوت و ظلم یک اصل در سیره معصومین (ع) با روش‌های مختلف بوده است.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور تصریح کرد: روش امام سجاد (ع) در این چنین زمانه‌ای دعا و مناجات است. تولد نهضت علمی اهل بیت (ع) از زمان امام سجاد (ع) شروع شد، البته این بدان معنا نیست که قبل از آن حضرت مباحث علمی مطرح نبود چنانچه حضرت امیر (ع) فرمود: «سَلُونِی قَبْلَ‏ أَنْ‏ تَفْقِدُونِی...».

وی ادامه داد: تولد و تبلور نهضت علمی اهل بیت (ع) بعد از شهادت امام حسین (ع) است، به این معنا که با مبانی علمی که امام سجاد (ع) مشخص می‌کند جامعه بیدار می‌شود. در رابطه با صحیفه امام سجاد (ع) املا کرده و امام باقر (ع) می‌نوشتند، همین امام پنجم یعنی امام محمد باقر (ع) آن بزرگواری است که نهضت علمی را به آرامی آماده کرده و به تدریج شاگردانی را تربیت می‌کند تا جایی که بعد‌ها مدرسه علمی ایجاد شده و در زمان امام صادق (ع) این رشد و تربیت شاگردان به جایی می‌رسد که دیگر به امام کاظم (ع) اجازه کار علمی داده نمی‌شود.

حجت‌الاسلام و المسلمین ارزانی افزود:، اما بحث دیگر آن است که امام سجاد (ع) چگونه این نهضت علمی را بیان می‌کند؟ کسانی که با حضرت ارتباط داشتند کنترل می‌شدند و لذا به این سادگی نبود که حضرت نهضت علمی ایجاد کند؛ بنابراین قالب دعا قالبی است که امام سجاد (ع) برمی‌گزیند، قالب کارآمد و روزآمد در تمام زمان‌ها چرا که در دعا هم عقل تاثیرگزار است و هم عاطفه و احساسات.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور اظهار کرد: یک وقت ممکن است فرد استدلال علمی ارایه کند و دیگران یا بپذیرند و یا نپذیرند، اما گاهی از قالبی استفاده می‌کنید که در آن مطالب گران‌سنگ علمی وجود داشته و این مباحث رد و بدل می‌شود، در عین حال که این متن قالب عاطفی هم دارد و همه آن را می‌پذیرند، این قالب دعا است. شخصی با خدای خود مناجات می‌کند و این مناجات مکتوب می‌شود و به دست مردم می‌رسد و این چنین امام سجاد (ع) به تبیین معارف می‌پردازد.

وی گفت: در بیشتر ادعیه صحیفه سجادیه صلوات بر محمد و آل محمد است. حمد و سپاس خداوند و واگذاری همه امور به پروردگار، این رویکرد مهمی است که در ادعیه صحیفه مشترک است. به هرحال در آن زمان جامعه شرایط خاصی داشت و مردم گرفتاری‌های متعددی بعد از جریان کربلا داشتند؛ در چنین فضایی تمام مطالب علمی که قرار است مطرح شود با زبان دعا و با ویژگی‌های یاد شده بیان می‌شود.

حجت‌الاسلام و المسلمین ارزانی افزود: بحث بعدی آن است که امام سجاد (ع) اقدام به تربیت کادر متخلق، دانشمند و فرهیخته می‌کند، گروهی از شاگردان حضرت از صحابه بوده و پیامبر اکرم (ص) را درک کرده بودند از جمله جابربن عبدالله انصاری و جالب است تعداد این شاگردان متفاوت نقل شده است برای مثال در رجال شیخ مفید تعداد این افراد پنج نفر و به تعبیر دیگر سه تا هفت نفر آمده است، اما شیخ طوسی در رجال تعداد شاگردان را تا ۱۷۰ نفر ذکر می‌کند که هر دو قابل بحث است چراکه یک وقت مقصود شاگردانی است که تمام قد در اختیار امام بوده و حاضر هستند که جان خود را فدای آن حضرت کنند که تعداد آن‌ها به تعداد انگشتان دست نمی‌رسیده است و گاهی افرادی بودند که نزد حضرت علم‌آموزی می‌کردند با این وصف ۱۷۰ نفر دانش آموخته و کادر علمی رقم ویژه‌ای است که امام سجاد (ع) توانست در قالب معارف دعا آن‌ها را تربیت کند. در میان این شاگردان افرادی، چون «ابوحمزه ثمالی»، «ابن بن تغلب»، «ابوخالد کابلی»، «سعید بن جبیر» از جمله کسانی بودند که نظیر آن‌ها در رجال شیعی اندک است و نقش بسزایی در نشر معارف دین داشتند.

وی گفت: مساله آن است که این افراد از خط مشی و متدولوژی تبلیغ امام سجاد (ع) در قالب دعا و همچنین رساله حقوق آموختند و به ترویج و نشر این آموخته‌ها پرداختند.

حجت الاسلام و المسلمین ارزانی در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به واقعه کربلا اظهار کرد: امام سجاد (ع) در شرایط مختلفی از این واقعه جانگداز یاد می‌کرد، در ایام محرم حزن و اندوه در چهره‌اش موج می‌زد، ۳۰ سال علی الدوام این روش و منش امام سجاد (ع) بود که امروز کربلا به دست ما رسید و بعد از ۱۴۰۰ سال این گنجینه ارزشمند به دست ما رسید.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور در ادامه به به دعای هجدهم صحیفه سجادیه به عنوان کوتاه‌ترین دعا و دعای چهل و هفتم به عنوان بلندترین دعا در این کتاب اشاره کرد و افزود: در دعای هجدهم تعابیر نورانی و بسیار زیبایی مطرح می‌شود از جمله استفاده از واژه «حُسن قضا» که امام سجاد (ع) بعد از حمد و سپاس خداوند از آن یاد می‌کند. این تعبیر به این معناست که حضرت در هر شرایطی شکرگذار بود و حتی اگر بلایی به ایشان می‌رسید، می‌فرمود: «الحمدالله علی کل حال». این رویکرد بسیار مهمی است که انسان به قضای الهی راضی باشد. امام سجاد (ع) در این دعا می‌فرماید: خداوندا من به قدر و تدبیر تو رضایت دارم. همچنین می‌فرماید: اگر بلایی بر من عارض شود ابتلا و آزمایش توست و شاکرم که این بلا از من گذشت.

وی ادامه داد: امام سجاد (ع) در این دعا دست ما را گرفته است مثل کسی که واصل الی الله است و سالک را قدم به قدم جلو می‌برد؛ در گام اول حمد پروردگار و در گام دوم شُکر از حُسن قضای پروردگار، گام سوم تشکر و قدرانی از خداوند به سبب گذر از این مرحله چنانچه می‌فرماید: «للَّهُمَّ لَک الْحَمْدُ عَلَی حُسْنِ قَضَائِک، وَ بِمَا صَرَفْتَ عَنِّی مِنْ بَلَائِک، فَلَا تَجْعَلْ حَظِّی مِنْ رَحْمَتِک مَا عَجَّلْتَ لِی مِنْ عَافِیتِک فَأَکونَ قَدْ شَقِیتُ بِمَا أَحْبَبْتُ وَ سَعِدَ غَیرِی بِمَا کرِهْتُ».

حجت‌الاسلام ارزانی افزود: در این دعا حضرت می‌فرماید نیازمند آن هستم که عاقبت و فرجام نیکی داشته باشم و در پایان تاکید می‌کند که آنچه برای من اهمیت دارد فرجام کار است. چیزی که عاقبتش فنا و نابودی است برای من کثیر نیست و آنچه که عاقبتش همیشگی است اندک نیست، به این معنا که اگر قرار است در دنیا سختی بکشم، اما آخرت من آخرت خوبی باشد همان را از تو طلب می‌کنم.

وی گفت: امام حسین (ع) در کربلا فرمود: «الهی رِضاً بِرِضِاکَ» و حضرت زینب (س) در برابر آن همه مصائب فرمود: «ما رأیت الا جمیلاً»؛ و این سخنان یعنی نگاه آن بزرگواران منحصر به این دنیا نیست. شاید زندگی با دید انسان‌های مادی و افرادی که در کنار آن‌ها زیست می‌کنیم مردم است، اما آنچه که اهمیت دارد مانایی است و اینکه غایت کار را دیده و در دنیا راضی به حُسن قضای الهی باشیم.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور گفت: این دنیا دائما ابتلائات دارد، امروز ویروس کرونا و فردا چیز دیگری. نیرنگ‌ها و دغل بازی‌های دنیا فراوان است و انسان نمی‌تواند به آن اعتماد کند، اما آنچه که هست وعده خداوند است و اینکه دنیا را مزرعه آخرت بدانیم و ان‌شاء‌الله که درمحضر خداوند سربلند باشیم.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: فهما امام سجاد محرم سیدالشهدا نهضت علمی رئیس ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور حجت الاسلام و المسلمین ارزانی نهضت علمی اهل بیت امام سجاد امام حسین رسول خدا آن حضرت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۹۶۴۱۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حضور کاروان سفیران کریمه اهل بیت(س) در کرمانشاه

کاروان سفیران کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه(س) و پرچم مطهر آستان مقدس بانوی کرامت، شامگاه سه‌شنبه ۱۸ اردیبهشت ماه وارد کرمانشاه شد. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، در آستانه زاد روز دخت مکرم امام موسی کاظم(ع) حضرت فاطمه معصومه(س)، کاروان سفیران کریمه اهل بیت(ع) با ورود به کرمانشاه شمیم روحانی آستان مقدس کریمه اهل بیت(ع) را بر فضای این شهر و دیار حاکم کردند.

این کاروان متشکل از دو خادم، مداح و روحانی، با همراه داشتن پرچم مطهر آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) در سه روز حضور در کرمانشاه شور و شعف خاصی به آغاز دهه کرامت و ویژه برنامه‌های جشن سالروز ولادت با سعادت کریمه اهل بیت(س) و گرامیداشت روز دختر خواهند بخشید.

دیدار با خانواده معظم شهدا، حضور در مدارس و حوزه علمیه حضرت امام خمینی(ره)، دیدار با متدینین و نمازگزاران در مساجد و محلات محروم و حاشیه نشین شهر کرمانشاه، حضور در جمع سرافرازان نیروی زمینی ارتش و خانواده‌های این دلاورمردان، عیادت از بیماران بستری در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی علوم پزشکی، حضور در  هیئات مذهبی و جشن ها و مراسمات ویژه آغاز دهه کرامت و میلاد حضرت فاطمه معصومه(س)، شرکت در مراسم دعای ندبه، حضور درجمع نمازگزارن نماز عبادی سیاسی جمعه و حضور در جمع مردم مومن و انقلابی شهرستان هرسین از برنامه های سفر کاروان سفیران کریمه اهل بیت(ع) است.

گفتنی است، ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد استان کرمانشاه، که سال گذشته برای اولین بار میزبانی از کاروان خدام حرم حضرت فاطمه معصومه(س) داشت؛ امسال نیز با همکاری شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان برنامه‌های متنوع و ارزشی را برای بهره‌مندی مردم شهید پرور کرمانشاه از حضور روحانی و پربرکت سفیران کریمه اهل بیت(ع) در کرمانشاه و شهرستان‌های تابعه تدارک دیده است.

برنامه‌های این کاروان که از امروز آغاز شده و تا 21 اردیبهشت ماه ادامه دارد، به شرح زیر است.

ردیف	عنوان برنامه	زمان / ساعت	مکان
1	دیدار با پرسنل ارتش ستاد فرماندهی غرب	7:30 صبح 19/02/1403	ستاد فرماندهی ارتش غرب
2	دیدار با طلاب حوزه علمیه حضرت امام خمینی (ره)	9:30 تا 10:30 صبح 19/02/1403	بلوار طاقبستان - حوزه علمیه حضرت امام خمینی (ره)
3	دیدار با پرسنل و بیماران بیمارستان حضرت معصومه (س) شهر کرمانشاه	10:30  تا 11:30 صبح 19/02/1403	بلوار طاقبستان  - بیمارستان حضرت معصومه (س)
4	دیدار با دانش آموزان دبیرستان الزهراء(س)	11 تا 12 19/02/1403	دولت آباد – شهرک اسلامیه
5	دیدار با اهالی شهرک صادقیه	16 تا  17 19/02/1403	شهرک صادقیه – مسجد امام جعفر صادق (ع)
6	دیدار با اهالی ده پهن	18:30 تا 18:45 19/02/1402	ده پهن – مسجد امام خمینی (ره)
7	دیدار با خانواده‌های پرسنل ارتش	نماز مغرب و عشاء 19/02/1403
8	دیدار با اهالی شهرک سجادیه (چمن )	20:30 تا  21 19/02/1403	شهرک سجادیه (چمن ) – مسجد حضرت امام سجاد (ع)
9	دیدار با اعضاء هیئت محبان حضرت علی اکبر(ع)	6:30 تا 7 صبح 20/02/1403	مسجد حاج قمبر خیابان شریعتی
10	دیدار با خانواده های معظم شهدا (سه خانواده)	8  صبح تا  12 20/02/1403	بیت  سه خانواده معظم شهید
11	جشن دختران	18:30 تا 20:30 20/02/1403	امامزاده ابراهیم طاقبستان
12	دیدار با اعضاء هیئت ثاره الله	21:30 تا 22 20/02/1403	بلوار طاقبستان حسینیه حضرت معصومه (س)
13	حضور در مراسم دعای ندبه	7 تا 8 صبح 21/02/1403	مزار شهدا – حسینیه شهدا
14	حضور در ستاد انتخابات فرمانداری کرمانشاه	9 تا 10 صبح 21/02/1403	فرمانداری کرمانشاه
15	دیدار با اهالی منطقه چقامیرزا فاز یک	11 تا 11:30  صبح 21/02/1403	چقامیرزا فاز یک – مسجد الرضا (ع)
16	حضور در بین نمازگزاران نماز جمعه شهر کرمانشاه	12 تا پایان نماز جمعه 21/02/1403	مسجد جامع کرمانشاه
17	دیدار با مردم شهرستان هرسین	16 تا  18 21/02/1403	هرسین – حرم مطهر امامزاده مهدی (ع)
18	مسجد شهید عاصمی	17 تا 19 21/02/1403	شهرک پرواز بلوار شهید  امجدیان – روبروی مدرسه ترنم – مسجد شهید عاصمی
19	حضور در جمع نمازگزاران مسجد چهارمین شهید محراب الهیه	19:30 تا 20:30 21/02/1403	مسجد چهارمین شهید محراب الهیه
20	حضور در جمع نمازگزاران و مومنین مسجد سلمان فارسی	20:30 تا 21 21/02/1403	فرهنگیان فاز 2  -  مسجد سلمان فارسی
21	حضور در مراسم مسجد النبی (ص) طاقبستان	21:30 تا 22 21/02/1403	مسجد النبی (ص) طاقبستان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

انتهای پیام/